Pacing

We weten allemaal hoe dun het koord is waarop wij balanceren. Doen we iets teveel dan vallen we eraf en crashen we (PEM), doen we iets te weinig dan vallen we er ook af en deconditioneren we (worden we slapper en gaan achteruit). Pacing is eigenlijk een manier om te behouden wat je hebt, balanceren op je koord dus zonder eraf te vallen. Daarbij blijf je dus altijd binnen jouw eigen veilige grenzen. Binnen pacing heet dit je energie envelop.

Pacing met je hartslag is de makkelijkste en meest accurate methode. Je zorgt er dan voor dat je binnen jouw grenzen blijft qua hartslag. Welke hartslag dat is wordt bepaald met een inspanningstest.

Pacing begint met het vermijden van aerobische activiteiten (activiteiten waarbij de energiefabrieken veel zuurstof nodig hebben om energie te maken). Het gaat dan om activiteiten als: zwemmen, fietsen, hardlopen en soms zelfs wandelen.

Het is belangrijk voor CVS/ME patiënten om die dingen te doen die effect hebben op het immuunsysteem. 20-40 minuten in water drijven of verticaal (tot je nek) in het water staan doet dit! Het beste doe je dit dus 3x per week en bij een watertemperatuur ongeveer gelijk aan je lichaamstemperatuur.

Bij pacing hoort ook dat je activiteiten heel regelmatig afwisselt met rust (liggen met je ogen dicht). Elke 2 uur minimaal 15 minuten rust nemen, ongeacht hoe je je voelt.

En, wanneer mogelijk, voor-rusten (voor activiteiten extra rust nemen).

Check ook in de ochtend of je nog ‘in herstel’ bent of dat je lichaam zo ver hersteld is als het maximaal kan. Dit kan gebeuren als je één of meer dagen eerder over je grenzen bent gegaan en je daarvan moet herstellen. Ben je nog in herstel doe dan niet hetzelfde wat je op andere dagen kunt. Blijf ruimer onder je hartslag grenzen, doe het rustig aan en rust meer! Zorg dat je eerst goed herstelt voor je weer je gewone dagelijkse leven oppakt. Slapen, rust en voeding zijn belangrijk voor herstel bij een crash/PEM. En je PEM is pas voorbij als je ochtend HR in rust aangeeft dat je lichaam herstelt is. Hoe weet je welke HR zegt dat je hersteld bent en welke HR zegt dat je nog in herstel bent? Meet een week of 3 elke ochtend bij het wakker worden direct je HR (voor je iets gaat doen, voor je opstaat, voor je naar de wc gaat, voor je gaat eten, etc.). Dit is je ochtend HR in rust. Je kunt een patroon gaan zien en ontdekken welke HR je hebt als je hersteld ben en welke HR je hebt als je ‘in herstel bent’.

Als je ‘hersteld’ bent is je HR bijv. rond de 69bpm. Het mag er 3 boven en ook 3 onder zitten. Ga je hoger, in dit geval boven de 72, dan ben je ‘in herstel’ en moet je het rustiger aan doen.

Wat betekent dit voor het dagelijkse leven?

1. Start elke ochtend met het meten van je ochtend HRrust. Dit bepaalt of je een ‘normale’ dag kunt hebben of rustig aan moet doen. Als je het rustig aan moet doen, doe dit en kijk even bij punt 6! Als je een ‘normale’ dag hebt volg dan de volgende punten vanaf punt 2.
2. Blijf onder jouw HR grens
3. Doe alleen activiteiten die passen bij jouw duurzame belastbaarheid (MET score)
4. Rust elke 2 uur 15 minuten (liggen ogen dicht)
5. Elke beweging/ activiteit waarbij je HR hoger gaat dan jouw grens doe je maximaal 30 sec-2min en je rust 3-6 keer zo lang als je bewogen hebt. – check de dagen erna of je geen PEM krijgt, dit is de test of je teveel doet!
6. Check als je HR in herstel is ‘s ochtends (dus hoger is), wat je de afgelopen dagen gedaan hebt. Je bent ergens over je grenzen gegaan. Dit is de check of de activiteiten die je doet inderdaad passen bij jouw huidige fysieke mogelijkheden. Plan rustiger dagen als je blijkt toch nog teveel te doen. Het kan ook zijn dat je ontdekt dat je ergens een ‘extra activiteit’ hebt gedaan bovenop je dagelijkse ritme en daardoor een crash hebt gekregen. Schrap deze activiteit voorlopig uit je agenda!

Je zou ongeveer 3-6 maanden op deze manier stabiel moeten te zijn voor je kunt nadenken over het opbouwen van je mogelijkheden. Dat betekent dus dat je al die tijd onder jouw hartslag grens voor je aerobische drempel (wanneer de fabrieken die zuurstof gebruiken aangaan) blijft en elke 2 uur voldoende rust. Eigenlijk betekent het dat je een paar maanden geen PEM hebt gehad… Een ware uitdaging om te bereiken!

Als dat gelukt is kun je nadenken of opbouw van mogelijkheden een optie voor je is. Doe dit, als het kan, in overleg met een fysiotherapeut. Dit kan lastig zijn, omdat de huidige opleiding voor fysiotherapeuten meer gericht is op het feit dat oefenen en bewegen gezond is en minder rekening houdt met het feit dat bewegen ook slecht kan zijn voor sommige patiënten.

Oefenen/ bewegen principes:

1. Je dagelijkse activiteiten zijn ook oefeningen/ beweging. Je kunt dus een sessie yoga doen of een boterham smeren… als dit beide hetzelfde met je hartslag doet is het allebei evenveel en even goed oefenen/ bewegen. Het is niet verstandig om dan allebei te doen. Kies tussen je dagelijkse activiteit en een speciale oefening (tenzij je natuurlijk er aan toe bent om op te bouwen)

2. Rust altijd 3-6x zo lang als je hebt geoefend/ bewogen.

3. Liggend heb je 30% meer energie

4. Hoe dieper je in het water staat hoe beter het bloed zich in je lichaam kan verdelen. Oefenen in water is dus een hele goede optie. Zeker als je ook OI en/of POTS hebt.

5. Je kunt opbouwen door de grens van je hartslag met 5 te verhogen (ipv HR grens van 100 maak je de grens 105) OF je kunt je oefening wat langer maken/ langer doen (ipv 30 doe je 45 seconden)

6. In 1 oefensessie doe je verschillende series oefeningen. Start met series tussen de 30 seconden (op je reserves) tot max 2 minuten (eerste inefficiente glucose verbranding). Kies de start serie a.d.h.v. de ernst van je klachten en je mogelijkheden. Rust na elke serie.

7. Begin bijvoorbeeld met 1 serie van 4, rust uit en beëindig daarna de sessie. Bouw op naar een sessie van 2 series van 8, waarbij je tussen elke serie rust.

8. Een sessie mag nooit langer dan 20 minuten duren in het begin.

Bronnen:

Documenten m.b.t. interpretatie inspanningsonderzoeken van verschillende universiteiten, sportcentra, etc.
Artikelen, teksten en video’s van dr. M. van Ness.
Artikelen en teksten van dr. Klimas
Artikelen en teksten van dr. Stevens en dr. Snell
Vele andere blogs, artikelen, teksten en video’s van o.a.: Dr. Vermeulen, cvs/ME medisch centrum Amsterdam, dr. Visser (video), dr. Lucinda Bateman, etc.

Ik ben niet verantwoordelijk voor enige schade (welke schade dan ook) aan je gezondheid of anderszins die het gevolg kunnen zijn van het gebruik van deze informatie.